skip to main |
skip to sidebar
«Είναι
μεγάλη ιστορία να πιαστώ να σε πείσω, ότι οι νεοέλληνες από τους
αρχαίους έχουμε μόνο το τομάρι που κρέμεται στο τσιγκέλι του σφαγέα.
Θέλει κότσια το πράμα. Θέλει καιρό και κόπο. Θέλει σκύψιμο μέσα μας, και
σκάψιμο βαθύ. Και κυρίως αυτό: θέλει το μεγάλο πόνο.
Θα σε καλέσω
όμως σ’ έναν απλό περίπατο. Θα κάνουμε ένα πείραμα, που λένε οι φυσικοί.
Για νά ‘χουμε αποτέλεσμα έμπεδο. Και η γνώση που θα κερδίσουμε νά ‘ναι
σίγουρη.
Θα επιχειρήσουμε μια στατιστική έρευνα. Θα διατρέξουμε τη
χώρα απ’ άκρη σ’ άκρη. Από το χωριό Πυρσόγιαννη της Ηπείρου ως την
επαρχία Βιάνου της Κρήτης. Από τη Νίψα και τις Σάππες της Θράκης ως το
Παραλίμνι της Κύπρου, κι ως την άκρη το Ταίναρο.
Θα ρωτήσουμε
νεοέλληνες απ’ όλες τις τάξεις και όλα τα επίπεδα. Γυναίκες και άντρες,
γερόντους και παιδιά, αγράμματους και επιστήμονες, φτωχούς και
πλούσιους, ακοινώνητους και αριστοκράτες, πουτάνες και καλόγριες,
ξωχάρηδες και αστούς, φιλέρημους και χαροκόπους. Για νά ‘ναι το δείγμα
μας ευρύ και πλήρες, που λένε οι γραφειοκράτες.
Όλα ετούτα τα αθώα και ανυποψίαστα πλήθη θα τα ρωτήσουμε δυό τρεις ερωτήσεις από το Ελληνικό, κι άλλες τόσες από το Εβραίικο.
Στο Ελληνικό λοιπόν. Να μας ειπούν τι γνωρίζουν για την αρχαία Ελλάδα.
Ζητούμε μια γνώση σοβαρή και υποψιασμένη. Όχι φολκλόρ και γραφικότητες.
Γιατί γνώση της Ελλάδας είναι εκείνο που ξέρουμε να το ζούμε κιόλας.
Όχι δηλαδή ο Ηρακλής μωρό έπνιξε τα φίδια• ότι ο Αρχιμήδης εχάραζε
κύκλους στην άμμο• ούτε τᾶν ἢ ἐπί τᾶς, μέτρον ἂριστον, ο Μινώταυρος στην
Κρήτη και το πιθάρι του Διογένη• ούτε αν ξέρουν πως η ψωλή του Δία
εγίνηκε κεραυνός και χτύπησε τους σχιστούς λειμώνες της Ολυμπιάδας, για
να γεννήσει στο Φίλιππο τον Αλέξανδρο.
Τέτοια γνώση της κλασικής
Ελλάδας θά ‘τανε τουρισμός στην Τυνησία. Η φουστανέλα και το κόκκινο
φέσι στη Μελβούρνη και στην Πέμπτη Λεωφόρο κατά τις εθνικές γιορτές. Θα
ζητήσουμε γνώση ουσίας.
Να μας ειπούνε, δηλαδή, αν έχουνε ακουστά τα
ονόματα Εμπεδοκλής, Αναξίμανδρος, Αριστόξενος ο Ταραντίνος, Διογένης
Λαέρτιος, Αγελάδας, Λεύκιππος, Πυθαγόρας ο Ρηγίνος, Πυθέας, που στον
καιρό μας αντίστοιχα σημαίνουν Αϊνστάιν, Δαρβίνος, Μπετόβεν, Έγελος,
Μιχαήλ Άγγελος, Μαξ Πλανκ, Ροντέν, Κολόμβος.
Να μας μιλήσουν για
κάποιους όρους σειράς και βάσης, όπως "σφαίρος" στον Εμπεδοκλή, "κενό"
στο Δημόκριτο, "εκπύρωση" στον Ηράκλειτο, "μηδέν" στον Παρμενίδη,
"κατηγορία" στον Αριστοτέλη, "τόνος" στους Στωικούς.
Να μας ειπούν
οι κάθε λογής έλληνες επιστήμονες τι τους λέει η λέξη "ψυχρᾷ φλογί" στον
Πίνδαρο, "μεταβάλλον ἀναπαύεται" στον Ηράκλειτο, "δακρυόεν γελάσασα"
στον Όμηρο, "χαλεπῶς μετεχείρισαν" στο Θουκυδίδη.
Να μας ειπούνε,
πόσοι φιλόλογοι, έξω από τα σχολικά κολυβογράμματα, έχουν διαβάσει στο
πρωτότυπο τρεις διαλόγους του Πλάτωνα, δύο Νεμεόνικους του Πινδάρου, την
Ωδή στην αρετή του Αριστοτέλη, έναν Ομηρικό Ύμνο. (Και αυτό δεν είναι
ραψωδία).
Και για να μας πιάσει τεταρταίος και καλπάζουσα, να μας
ειπεί ποιος γνωρίζει και διδάσκει από τους ειδικούς προφεσσόρους στα
πανεπιστήμια ότι οι τρεις τραγικοί ποιητές μας στη βάση τους είναι
φυσικοί επιστήμονες• ότι στη διάλεξή του για την αρετή ο Πλάτων έκαμε
στους ακροατές του ένα μάθημα γεωμετρίας • ότι η Ακρόπολη των Αθηνών
είναι δωρικό, και όχι ιωνικό καλλιτέχνημα• ότι η διδασκαλία τραγωδίας
στο θέατρο ήταν κήρυγμα από άμβωνος• ότι η θρησκεία των ελλήνων ήταν
αισθητική προσέγγιση των φυσικών φαινομένων.
Δε νομίζω, αναγνώστη
μου, ότι σε όλα αυτά τα επίπεδα η έρευνά μας θα δώσει ποσοστά γνώσης και
κατοχής σε βάθος του κλασικού κόσμου από τους νεοέλληνες που να
υπερβαίνουν τους δύο στους χίλιους.
Τι φωνάζουμε τότε, και
φουσκώνουμε, και χτυπάμε το κούτελο στο μάρμαρο ότι είμαστε έλληνες; Για
το θεό δηλαδή. Παράκρουση και παραφροσύνη.»
Δημήτρης Λιαντίνης - "Γκέμμα".
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου